aktualności

Nowa książka w Muzeum: „Almanach…”

Z okazji świętowania jubileuszu 60-lecia Muzeum i 40-lecia parku etnograficznego wydaliśmy książkę pt. „Almanach Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej 2010-2019”.

Publikacja ta przekrojowo ujmuje historię funkcjonowania Muzeum w ostatnim dziesięcioleciu i jest kontynuacją „Biuletynu Jubileuszowego Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej” wydanego w 2009 r. na 50-lecie Muzeum i 30-lecie parku etnograficznego. „Biuletyn…” miał za zadanie utrwalenie najważniejszych faktów z działalności instytucji od początków jej istnienia. „Almanach…” ma natomiast przypominać  istotne wydarzenia, które miały miejsce w naszej placówce później – między 2010 a 2019 rokiem. Oprawa graficzna książki to dzieło Izabelli Kędzierskiej, która przy projektowaniu inspirowała się plakatem promującym pierwszą ekspozycję zabytków, z których później powstało Muzeum, zaprojektowanym przez Leszka Hołdanowicza.

Poezja

Książkę otwiera wiersz Tadeusza Nowaka „Krajobraz z wilgą”, który – naszym zdaniem – jest niezwykle obrazowym i uniwersalnym opisem urody, dynamiki i wielowymiarowości wiejskiego krajobrazu; poetyckim opisem, który doskonale oddaje to, co widzimy (lub nieraz wyobrażamy sobie), pracując na co dzień w kolbuszowskim skansenie – pośród lasowiackich i rzeszowskich zagród, obsianych pól, szerokich łąk, cichych sadów, dzikich stawów i bystrych strumieni.

[…] Ileż to razy śpiąc w porannej trawie
słyszałem w sobie śpiewającą wilgę.
I dziś, gdy twarzą do ziemi przylgnę,
słyszę, jak echo podpowiada rzece
cały krajobraz oddany łaskawie
źrenicy ptaka i ludzkiej opiece.

Wieczorem sosna spod lasu ucieka
i dzwonią za nią rude tarcze piasku.
Wiatrak sen miele i ślepiec z daleka
z chłopcem i z pieśnią kościelną przybywa.
Jeziora stoją zatopione w blasku
kwitnących sadów, obłoków i żniwa.
[…]

Proza

A tak o „Almanachu…” pisze we wstępie dyrektor Jacek Bardan, zaznaczając jednocześnie spektrum tematów, które poruszone zostały w kolejnych tekstach publikacji:

„Wtedy też [w 2009 r. – przyp. red.] zostały spisane i opublikowane w Biuletynie Jubileuszowym dzieje naszego Muzeum ab ovo, co sprawia, że tę książkę możemy poświęcić przede wszystkim wydarzeniom z ostatniego dziesięciolecia. Zgodnie z konwencją jest to publikacja dosyć urozmaicona, ale myśl przewodnią stanowi opowieść i refleksja o naszej pracy, o jej uwarunkowaniach i rezultatach, o relacjach ze zwiedzającymi, o tym, jak zmieniało się nasze Muzeum, i wreszcie – jak planujemy jego przyszłość. […]

Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej zajmuje się bogatą, opartą na tradycji i oryginalną kulturą mieszkańców Kotliny Sandomierskiej, a według kryteriów administracyjnych – północnej części województwa podkarpackiego. Jest depozytariuszem materialnych i niematerialnych świadectw tego, co określa naszą wspólną tożsamość i jest formą naszego istnienia, tego, czym się mierzy naszą pozycję wobec świata zewnętrznego. Reputację i znaczenie buduje się bowiem tylko wartością własnej kultury i siłą jej promieniowania. Jednak w realiach współczesności same tylko walory etyczne i estetyczne pozbawione instytucjonalnego wsparcia i podstawy materialnej nie obronią jej przed postępującą unifikacją. […] Prowadząc badania terenowe, obserwujemy szybkie i daleko idące przemiany kulturowe, których rezultat staje się doświadczeniem powszechnym […]. Kierunek tych zmian zależy w jakimś stopniu także od możliwości oddziaływania naszego Muzeum. Zatem informacja o tym, jakie ono jest, powinna być dostępna wszystkim […].

Szukając możliwie zwięzłego określenia istoty tego, czym zajmują się muzealnicy, dochodzimy do słowa pamięć. Trudno o lepszą summa summarum sekwencji wyznaczonych nam zadań: rozpoznawać, gromadzić, opracowywać, przechowywać, upowszechniać to razem – nie zapominać. Nie powinno więc zatem dziwić, że ulegamy lekkiej zawodowej megalomanii, wyobrażając sobie przyszłych badaczy dziejów pochylonych […] nad tym Almanachem… i dociekających przyczyn współczesnego im stanu rzeczy […]. Znając takie próby z autopsji, podjęliśmy starania,  żeby nadać tej publikacji także walor źródłowy (stąd wypisy, tabele, dane liczbowe).

I na koniec ostatni powód, dla którego […] spisujemy ten Almanach… dziesięciolecia. Miejsce, gdzie pracujemy, nie jest nam obojętne.”

* * *

Niech więc cytowany powyżej fragment wiersza Tadeusza Nowaka, wyjaśnienia dyrektora i zamieszczony poniżej spis treści będą najlepszą zapowiedzią przyjemnej lektury.

Spis (i krótki opis) treści:

  1. O „Almanachu”, Jacek Bardan (cytowany powyżej we fragmentach zwięzły wstęp mówiący o misji Muzeum, sensie i warunkach jego działania oraz o genezie publikacji)
  2. O krzątaninie dorocznej, Janusz Radwański (tekst przedstawiający z przymrużeniem oka zajęcia pracowników instytucji w ciągu roku z fotografiami osób zatrudnionych w Muzeum autorstwa Karoliny Migurskiej)
  3. O gromadzeniu zbiorów, Janusz Radwański (wyczerpujący opis muzealnej kolekcji zabytków ruchomych i nieruchomych z ostatnich dziesięciu lat)
  4. O działalności naukowej, Izabela Wodzińska (skonstruowany na wzór spaceru po skansenie tekst opowiadający o muzealnych dokonaniach naukowych)
  5. O upowszechnianiu, Katarzyna Dypa (artykuł podsumowujący edukacyjną działalność instytucji oraz to, w jaki sposób ta działalność jest reklamowana potencjalnemu turyście)
  6. O podróży śladami Stęczyńskiego, Andrzej Pacuła (opowieść tajemniczego wędrowca podążającego do skansenu korytarzami w przestrzeni i… czasie)
  7. O tym, jak nas widzą, Piotr Patoczka i liczni zwiedzający (malowniczy utwór złożony z wrażeń architekta ze spaceru po parku etnograficznym – jego tekstu i kolorowych ilustracji, a także z wpisów skansenowskich gości)
  8. O mierzeniu sił na zamiary, Jacek Bardan (tekst omawiający finanse, inwestycje, zatrudnienie, infrastrukturę oraz zrealizowane i planowane projekty Muzeum, a także przedsięwzięcia, bez których niemożliwy jest dalszy rozwój placówki)
  9. O tym, co się wydarzyło, Agata Front (kronika zbierająca najważniejsze dla Muzeum wydarzenia, które miały miejsce w minionym dziesięcioleciu)

Redakcja: Jacek Bardan, Agata Front

Zespół redakcyjny: Jolanta Dragan, Katarzyna Dypa, Anna Jemioło, Katarzyna Mańkowska, Anna Stanisławska, Grzegorz Wójcicki

ISBN: 978-83-939911-9-8

Kolbuszowa 2019

Uwaga!

Książkę można kupić w muzealnym sklepiku, także internetowym!!

IMG_9821.jpg
IMG_9828.jpg
IMG_9832.jpg
IMG_9833.jpg
IMG_9835.jpg
IMG_9836.jpg
IMG_9838.jpg