ETNOnotatnik

Przyszedł listopad

 

Nazwa miesiąca pochodzi od spadających w tym czasie liści z drzew.

Listopad to czas ostatecznego zakończenia wszelkich prac gospodarczych oraz rozpoczęcia nowego roku obrzędowego. W miesiącu tym wspominano także bliskich zmarłych.

Listopad to także czas urządzania ostatnich spotkań towarzyskich przed nadchodzących Adwentem. Ostatnią zabawą były „andrzejki” obchodzone w wigilię św. Andrzeja (29 listopada), kiedy to młode dziewczęta zbierały się po domach i wróżyły kiedy i za kogo wyjdą za mąż. Kilka dni wcześniej, w wigilię św. Katarzyny (24 listopada), wróżby matrymonialne  uprawiali młodzi kawalerowie.

Adwent rozpoczynający się pod koniec listopada, to czas oczekiwania na nadchodzące święta Bożego Narodzenia. W tym czasie starano się zachowywać post, nie urządzano żadnych zabaw, nie wolno było grać na instrumentach, a nawet zabraniano gry w karty. Brano udział w porannych nabożeństwach zwanych roratami. W Adwencie kobiety gromadziły się po domach aby wspólnie pracować: prząść nici oraz drzeć pierze.

Obserwując listopadową aurę prognozowano także pogodę na nadchodzący rok. Mówią o tym liczne przysłowia ludowe:
Gdy w listopadzie liść na szczytach drzew się trzyma, to w maju na nowe liście spadnie jeszcze zima.
W listopadzie mróz, szykuj w marcu wóz.
Jak listopad ciepły - marzec mrozem przewlekły.
Gdy listopad mroźny, to lipiec nie groźny.
Gdy święty Andrzej ze śniegiem przybieży, sto dni śnieg na polu leży.