wydarzenia

Badania terenowe - kolejny etap prac

Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej zakończyło I etap realizacji projektu „Źródła kultury ludowej Puszczy Sandomierskiej”.

Badania terenowe objęły wsie położone w okolicach Mielca, które pod względem etnograficznej przynależności mieszczą się w zasięgu grupy Lasowiaków. Ich zakres tematyczny dotyczył: historii badanych wsi, budownictwa oraz budownictwa sakralnego, estetyki ludowej, folkloru, muzyki ludowej, zajęć ludności, sprzętów gospodarskich i domowych, rzemiosła, obrzędów dorocznych, rodzinnych i agrarnych, życia społecznego, pożywienia, ubioru i stroju, medycyny ludowej i lecznictwa, magii i demonologii, problematyki "swój - obcy" (Żydzi, Niemcy).

Zebrany materiał podzielono na trzy kategorie: pierwszą stanowią zapisy opracowanych materiałów w formie papierowej i elektronicznej, drugą – dokumentacja fotograficzna w formie zapisu elektronicznego, trzecią – filmy dokumentalne nakręcone techniką zapisu cyfrowego.

Łącznie przeprowadzono 73 wywiady terenowe, wykonano 1461 fotografii oraz nakręcono 8 zapisów filmowych. Całość pozyskanych materiałów została zadiustowana przez ekspertów uznawanych powszechnie za autorytety w dziedzinach etnografii (dr Krzysztof Ruszel), etnomuzykologii (prof. dr hab. Antoni Zoła), folkloru (prof. dr hab. Jan Adamowski), językoznawstwa (prof. dr hab. Kazimierz Ożóg) oraz architektury i sztuki ludowej (prof. dr hab. Jan Święch). Następnie tak opracowaną dokumentację zarchiwizowano.

O ważności zebranego materiału wypowiedział się prof. dr hab. Jan Święch, wybitny znawca problematyki związanej z architekturą i sztuką ludową:

"Całość przedstawionych do oceny materiałów jest wysokiej jakości. Nie odnotowałem błędów w prowadzonych procedurach badawczych, jak również w przyjętych sposobach zapisu ich wyników. Na szczególnie wysoką ocenę zasługuje sposób, w jaki opracowano i zarchiwizowano wszystkie materiały, które powstały w trakcie prowadzonych badań. Każda ich jednostka posiada trwałe sygnatury Archiwum Etnograficznego Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej. Wspomniane zasoby materiałowe będą zatem dostępne nie tylko dla wąskiego grona naukowców, ale posłużą też szerszym kręgom regionalistów, młodzieży szkolnej, studentom w różnego rodzaju pracach popularnonaukowych i szkolnych. Nie ulega wątpliwości, że zostaną one również wykorzystane przy tworzeniu programów dydaktycznych i animacyjnych kolbuszowskiego Muzeum.
W końcowej ocenie powinna znaleźć się też odpowiedź na pytanie: czy badania przyniosły założone – oczekiwane  rezultaty? Odpowiedź jest jednoznaczne pozytywna. Zebrano bowiem materiał, dokumentujący teren wciąż jeszcze mało przebadany pod względem jego etnograficznego potencjału".

Kolejnym etapem projektu będzie wydanie publikacji z przeprowadzonych badań terenowych i zorganizowanie spotkania promującego to unikatowe wydawnictwo. O szczegółach będziemy informować na bieżąco.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Kolberg 2014 – Promesa, realizowanego przez Instytut Muzyki i Tańca.

Poniżej prezentujemy przykłady opracowanego materiału.

Cmolas rzebiarka Helena Lubera ur. w 1927 r. fot. W. Dragan.jpg
Grochowe kwiaty z bibuy wyk. W. Maryniak fot. M. Grski.jpg
Grochowe kwiaty z bibuy wyk. W. Maryniak fot. M. Grski 2.jpg
Hadykwka pasieka Jana Serafina zm. w 2002 r. fot. W. Dragan.jpg
Hucina raniec z chleba wykonany przez syna S. Marca fot. M. Kula.jpg
Jalany ozdobny szczyt chaupy fot. E. Skromak.jpg
Niwiska lipa na ktrej zawieszono kapliczk fot. K. Ignas.jpg
Ostrowy Baranowskie skobliczki z asortymentu narzdziowego Michaa Lubery fot. Damian Drg.jpg
Porby Dymarskie krzy przydrony z 1917 r. fot. E. Skromak.jpg
Przyk Grny kopia obrazu Madonny z Puszczy znajdujca si w kaplicy fot. K. Ignas.jpg
Rydzw Florian Dybski naprawia buty przy maszynie szewskiej markiSinger fot. J. Tejchma.jpg
Rydzw mae prawida do butw warsztat szewski Floriana Dybskiego fot. J. Tejchma.jpg
Siedlanka Janina Grabiec i jej pajk fot. M. Kula.jpg
Trzswka procesja do kapliczki w. Mikoaja Dni Krzyowe fot. J. Niepokj.jpg
Trzswka rolnictwo i hodowla fot. J. Niepokj.jpg
Trzswka w. Franciszek obraz w zwieczeniu otarza bocznego kocioa fot. D.Drg.jpg